Voorkom de opschalingsimpasse!
Het afgelopen decennium is er in Zuidoost-Brabant veel in pilots geïnvesteerd om met technologische innovaties hét verschil te maken in de zorg. De doelen: de burger meer zelfredzaam, de zorgverleners en mantelzorgers ontlast en de zorg kwalitatief goed maar wel betaalbaar te maken.
Zorgtechnologieën als leefstijlmonitoring, beeldbellen, slimme medicijndispensers en domotica voor veilig wonen hebben zich bewezen in kleinschalige projecten. Ondanks de hoge ambities en positieve resultaten in deze pilots, blijkt het echter lastig om deze zorgtechnologieën in te bedden in reguliere zorgprocessen. Helaas komen veel pilots met technologische innovatie tot stilstand en komt men niet tot opschaling. Hoe komt dit toch? En vooral: hoe kan dit anders?
De Medido medicijndispenser
Niet twee keer het wiel uitvinden
Om antwoord op deze vragen te krijgen, hebben de regionale projectpartners van het Programma Precies!, Fontys Langer Veilig Thuis en het Regionale Zorginnovatieplatform in 2020 de handen ineengeslagen en hun krachten gebundeld. Onder het motto ‘Alleen ga je snel, samen kom je verder’ hebben zorgorganisaties in de regio Zuidoost-Brabant
kennis - en ervaringen uitgewisseld rondom het toepassen van technologie in de zorg. Er is een hecht lerend netwerk ontstaan waarin zorgorganisaties en kennisinstellingen best-practices delen. Zorgorganisaties kijken bij elkaar in de keuken en leren op die manier van eigen en andermans successen én faalervaringen.
Door actief en structureel praktijkervaringen te bundelen in implementatiewijzers en kennis over de impact van zorgtechnologie uit onderzoeksprojecten met elkaar te delen, zorgen we ervoor dat iedere organisatie bij de implementatie van een nieuwe zorgtechnologie niet ‘het wiel’ weer opnieuw hoeft uit te vinden. Dit heeft eraan bijgedragen dat veel organisaties in staat zijn geweest om zorgtechnologie, zoals bijvoorbeeld digitale woningtoegang, ‘uit de pilotfase’ te krijgen. Innovaties die meerwaarde bieden voor de cliënt en bijdragen aan efficiëntere zorg worden op verschillende plekken structureel toegepast in de praktijk en zijn geborgd in processen.
De opschalings-impasse voorbij
Dat wil echter niet zeggen dat het potentieel van technologische innovaties in onze regio op dit moment vervuld wordt. Integendeel zelfs. Hoewel we inmiddels goed begrijpen hoe zorgtechnologie het best geïmplementeerd kan worden in het zorgproces, blijft opschaling vaak achter. Succesvolle implementatie van een innovatie op een bepaalde plek, is blijkbaar moeilijk te kopiëren naar het volgende team, de volgende organisatie of een andere zorgtechnologie.
Om te voorkomen dat onze regio in een ‘opschalings-impasse’ belandt, hebben de partners vanuit Precies!, Langer Veilig Thuis, en het Regionale Zorginnovatieplatform een onderzoek uitgevoerd. Daarin zijn een tiental professionals die betrokken zijn bij innovatie, bevraagd naar belemmerende en bevorderende factoren die zij ervaren bij de opschaling van technologische innovaties. Uit het onderzoek komen een aantal aanbevelingen naar voren waar we als regio aan kunnen werken om opschaling van zorgtechnologie te versnellen. Het betreft de volgende factoren:
Competenties en enthousiasme voor zorgtechnologie bij zorgprofessionals vergroten.
Zorgprofessionals, cliënten en mantelzorgers ‘ontzorgen’ bij het gebruik van zorgtechnologie.
Duidelijke afspraken maken over de financiering van zorgtechnologie.
Expertise en tijd investeren in het organiseren van een goed implementatieproces.
‘Bewezen’ zorgtechnologieën selecteren voor opschaling.
Kennis en ervaring structureel in kaart brengen en (blijven) delen, ook met ketenpartners.
Wat doen we vanaf 2021 slim samen in de slimste regio?
Daar waar innovaties al geïmplementeerd en geborgd worden, hebben individuele organisaties de afgelopen jaren ervaring opgedaan met het organiseren en stimuleren van de hierboven beschreven factoren. Inzet van zorgtechnologie kan door iedere organisatie apart worden ingericht, maar voor sommige factoren die opschaling positief beïnvloeden, loont het om deze regionaal te faciliteren en gezamenlijk op te pakken. Daarom slaan de partners van Precies!, Fontys Langer Veilig Thuis en het Regionale Zorginnovatieplatform vanaf 2021 de handen ineen op een aantal gebieden die verder strekken dan het delen van kennis.
Digitaal rijbewijs
Op de eerste plaats ontwikkelen we een methodiek waarmee zorgmedewerkers een ‘digitaal rijbewijs’ halen door middel van een gepersonaliseerde, interactieve, online training die we integreren in de dagelijkse werkpraktijk. Hiermee worden de basiskennis en vaardigheden met betrekking tot de implementatie van zorgtechnologie bevorderd. Zorgprofessionals met een digitaal rijbewijs:
zijn in staat om de juiste zorgtechnologie te vinden voor een zorgvraag.
hebben vertrouwen dat de zorgtechnologie de verwachte toegevoegde waarde zal leveren.
kunnen uitleg geven over zorgtechnologie aan direct betrokkenen.
zijn in staat om zorgtechnologie veilig en verantwoord in te zetten.
Praktijkgericht onderzoek
Op de tweede plaats doen we praktijkgericht onderzoek naar de impact van zorgtechnologie op zelfredzaamheid, eigen regie en (werk)druk. Dit gebeurt in nauwe samenwerking tussen zorgprofessionals en studenten en wordt op een structurele manier in zorgorganisaties ingebed. Er wordt een beroep gedaan op en een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het vakinhoudelijk leiderschap van HBO- zorgprofessionals die werkzaam zijn in de regio. Het bundelen en verspreiden van de bevindingen uit praktijkgericht onderzoek draagt bij aan evidence-based practice en focust op de implementatie van zorgtechnologieën die waarde toevoegen voor de betrokken partijen.
Ontzorgen
Tenslotte werken partijen samen aan het ontzorgen van gebruikers van zorgtechnologie, zowel cliënten als zorgprofessionals. Het ‘gedoe’ dat vaak gepaard gaat met de inzet van zorgtechnologie, zal zoveel mogelijk opgelost worden door derde partijen zodat de zorgprofessional hiermee niet belast wordt. Dit draagt bij aan een positieve gebruikerservaring bij de inzet van zorgtechnologie waarmee opschaling gefaciliteerd wordt.
Regionale werkplaats zorgtechnologie: next level
Bovengenoemde initiatieven brengen verdere verdieping aan in de samenwerking binnen de regionale werkplaats zorgtechnologie waar partners van Precies!, Fontys Langer Veilig Thuis en het Regionale Zorginnovatieplatform elkaar vinden en versterken. De betrokkenheid en openheid van alle partners zorgt ervoor dat we gezamenlijk blijven leren, durven experimenteren en nieuwe manieren blijven ontwikkelen om stappen voorwaarts te zetten in de grootschalige toepassing van zorgtechnologie in Zuidoost-Brabant.
Meer info
Toon van de Looy, Projectleider Precies! ‘Opschalen zorgtechnologie’
Teatske van der Zijpp, Projectleider ‘Langer veilig thuis’ - Fontys, Langer Veilig Thuis
Joan Vermeulen, Programma ‘Coördinator Regionaal Zorginnovatieplatform’ - Convenant Transitie VVT-Regionaal Zorginnovatieplatform
januari 2021