Hoeveel goede gesprekken kun je voeren?
Zorg en behandeling beter laten aansluiten bij wat ouderen zelf willen. Dat is het doel van project STERK. Het uitgangspunt daarbij is het goede gesprek over de vraag wat een oudere echt belangrijk vindt. Wat doet er echt toe voor u? Maar: voor veel ouderen is dat best een ingewikkelde vraag. Daarom onderzocht projectleider Rieneke Sterken samen met vele anderen hoe we ouderen daarbij kunnen helpen.
In onze regio worden veel goede gesprekken gevoerd. Organisaties gebruiken de dialoog om de eigen regie van ouderen te versterken. Volgens Rieneke is het goed dat organisaties aandacht hebben voor wat voor de oudere belangrijk is. “Maar de gespreksinstrumenten, de fase van in gebruik name en de aanpakken van de organisaties lopen uiteen. En de uitkomsten van de gesprekken worden vaak niet met elkaar gedeeld.”
‘Samen Beslissen’
Vanuit STERK zijn het Catharina Ziekenhuis en de huisartsengroepen in samenwerking met Vilans gestart met ‘Samen Beslissen’. Ze gebruiken daarvoor TOPICS-SF. Dit gespreksinstrument wordt al in enkele ziekenhuizen gebruikt en nu vertaald naar de huisartsenpraktijk. Rieneke: “Om dat goed te laten verlopen, moesten we in kaart brengen welke gesprekinstrumenten er nog meer worden gebruikt. En hoe ze elkaar overlappen.”
Vier stappen
Uit interviews met 26 professionals van 23 organisaties, bleek dat er ruim 35 verschillende gespreksinstrumenten ingezet worden. Dat leverde verschillende inzichten op, zo bestaat het goede gesprek uit grofweg vier stappen:
Het goede gesprek voorbereiden
Mensen helpen zich goed voor te bereiden op een gesprek, zodat het gesprek daarna écht gaat over wat iemand belangrijk vindtHet goede gesprek voeren
Een gesprek voeren waarin de patiënt/cliënt alle ruimte krijgt en geprikkeld wordt om aan te geven wat voor hem/haar belangrijk is. Gebruik makend van een vragenlijst die tijdens het gesprek wordt ingevuld of al eerder door patiënt/cliënt is ingevuld.De juiste uitkomst opschrijven
De inzichten uit het goede gesprek samenvatten en vastleggenDe uitkomsten delen met anderen
De samenvatting/inzichten delen met diegene voor wie dit van belang is.
Elke stap kent zo zijn uitdagingen. Zo bleek dat mensen het lastig vinden om direct in een gesprek aan te geven wat voor hen belangrijk is. Daar vooraf over nadenken kan helpen. Oefening baart kunst. Als je vaker na hebt gedacht over wat jij belangrijk vindt, gaat het je steeds gemakkelijker af om die vraag te beantwoorden.
Ouderenreis
De inzichten zijn vertaald in een 'ouderenreis'. In beeld is gebracht wanneer het gesprek wordt gevoerd en met welke instrumenten. Maar ook met wie en hoe vaak. Wat dit beeld betekent, is besproken in een sessie met de ‘Adviesraad kwetsbare ouderen en dementie'. Hun advies: stimuleer op tijd de bewustwording van ouderen over wat belangrijk voor ze is, zodat het goede gesprek ook beter kan worden gevoerd. En laat de oudere zélf de informatie delen tussen zorgverleners. De oudere is de enige die dat kan met de veelheid aan systemen die we hebben.
Rieneke: “Het derde advies is om regionaal nog steviger in te zetten op het gedachtengoed van positieve gezondheid. En organisch toe te groeien naar een meer herkenbare taal en aanpak voor iedereen.”
juli 2022